El Salvadori i lejon Nayib Bukeles të kërkojë rizgjedhje të pakufizuar
Asambleja legjislative e El Salvadorit ka votuar për të hequr kufizimet e mandatit për presidencën, duke i hapur derën Nayib Bukeles, i cili ka grumbulluar pushtet në vendin e Amerikës Qendrore, për të qëndruar në detyrë për një kohë të pacaktuar.
Bukele, një autoritar dhe i vetëshpalluri "diktatori më i mirë në botë", fitoi admirues në të gjithë Amerikën Latine për goditjen e tij të ashpër të krimit në vitin 2022, e cila burgosi më shumë se 2 përqind të të rriturve në vend dhe uli shkallën e vrasjeve.
Fushata e çoi popullaritetin e tij mbi 80 përqind, por kritikët thanë se krijoi gjithashtu një klimë frike nga mospajtimi.
Kohët e fundit, ai ka mbikëqyrur një fushatë shtypëse, në të cilën një aktivist i shquar i të drejtave është burgosur dhe dhjetëra gazetarë janë larguar nga vendi.
Mbështetësit e Bukeles thonë se ai ka transformuar jetën e salvadorianëve të zakonshëm duke shkatërruar bandat që i terrorizonin dhe duke ngritur profilin e vendit në skenën globale. Ai ka kultivuar gjithashtu një marrëdhënie të ngushtë me administratën e Presidentit të SHBA-së Donald Trump, e cila këtë vit e pagoi atë për të strehuar qindra të dëbuar amerikanë në një burg të sigurisë maksimale.
Kritikët e Bukeles, përfshirë grupet ndërkombëtare të të drejtave, pretendojnë se udhëheqësi 44-vjeçar po çmonton demokracinë në vend ndërsa grumbullon pa pushim pushtetin.
"Demokracia në El Salvador ka vdekur", tha Marcela Villatoro, një nga tre ligjvënësit e opozitës që votuan kundër projektligjit. "Kur demokracia humbet, duhen vite për ta rifituar atë."
Rregullat e reja të miratuara të enjten, të cilat i çojnë zgjedhjet e ardhshme përpara në vitin 2027 nga viti 2029, u prezantuan me pak paralajmërim ose debat, thanë kritikët e qeverisë.
Anëtarët e partisë "Ide të Reja" të Bukeles, e cila kontrollon pothuajse të gjithë asamblenë kombëtare, e paraqitën vendimin si një mënyrë për ta bërë sistemin politik më të përgjegjshëm ndaj popullit.
“Do të jenë njerëzit ata që vendosin, sa herë të duan, nëse do të vazhdojnë të mbështesin rrugën e transformimit që po përjeton vendi ynë”, tha Ana Figueroa, një ligjvënëse nga partia e Bukeles.
Pasi erdhi në pushtet në vitin 2019, Bukele sulmoi kongresin me ushtrinë dhe zëvendësoi të gjithë gjykatën kushtetuese.
Gjyqtarët që partia e tij vendosi riinterpretuan një ndalim kushtetues për rizgjedhje për t'i lejuar atij të kandidojë për një mandat të dytë vitin e kaluar. Ai fitoi me një shumicë dërrmuese, me më shumë se 80 përqind të votave.
Vota e fundit të enjten do t'i lejojë Bukeles të kërkojë rizgjedhje për një kohë të pacaktuar dhe zgjat mandatet presidenciale në gjashtë vjet nga pesë që janë aktualisht.
Bukele - i cili bëri bujë globale në vitin 2021 kur e bëri bitcoin-in mjet pagese ligjore në vend - ka fituar mbështetje të fortë nga baza politike e Trump dhe iu dha një pritje e ngrohtë në Shtëpinë e Bardhë këtë vit.
Vendi siguroi një kredi nga FMN-ja — e cila kërkoi disa ndryshime në eksperimentin pionier të monedhave dixhitale — vitin e kaluar për të ndihmuar në mbështetjen e ekonomisë, ndërsa qeveritë e huaja u përpoqën të kuptonin se si të angazhoheshin me udhëheqësin popullor.
“Ata po ndjekin të njëjtën rrugë si Venezuela”, shkroi Juanita Goebertus, drejtoreshë e Human Rights Watch për Amerikën, në emisionin X të enjten. “Fillon me një udhëheqës që përdor popullaritetin e tij për të përqendruar pushtetin dhe përfundon me diktaturë.”