“Nëse do të shkatërrosh një komb pa luftë, bëje shthurjen dhe lakuriqësinë pjesë të zakonshme të brezit të ri”
Një shprehje e njohur, e cila qarkullon prej vitesh në rrjet dhe shpesh i atribuohet figurave të njohura historike, thotë: “Nëse dëshiron të shkatërrosh një komb pa luftë, bëje shthurjen dhe lakuriqësinë të zakonshëm në brezin e ri.”
Kjo frazë, pavarësisht burimit, gjen jehonë të fortë në shoqërinë tonë, ku teknologjia dhe rrjetet sociale janë kthyer në fushëbeteja për vlerat. Nuk ka nevojë për bomba apo ushtri; armët e reja janë lehtësia e aksesit, shpejtësia e përhapjes dhe pranimi i normave të reja.
Mbështetësit e kësaj shprehjeje shohin një paralele të drejtpërdrejtë me trendet aktuale. Bota sot nuk po shkatërrohet nga një fuqi e jashtme, por nga një prirje për të shfaqur dhe glorifikuar atë që dikur konsiderohej private apo tabu.
Nuditeti dhe ekspozimi nuk kufizohen më vetëm në art apo nëpër plazhe; ato janë kthyer në vlerë të mediave sociale. Të rinjtë, të ndikuar nga algoritmet që favorizojnë "tronditjen vizuale", shpesh e gjejnë veten duke garuar për vëmendje përmes thyerjes së barrierave morale. Qëllimi është klikimi, vlera është shikueshmëria, dhe çmimi mund të jetë erozioni i vazhdueshëm i standardeve personale.
Ajo që thënia sugjeron është se rreziku më i madh nuk është akti në vetvete, por normalizimi i tij. Kur këto veprime që prekin stabilitetin familjar bëhen të zakonshme dhe normë, themeli i shoqërisë, familja dhe komuniteti, fillon të lëkundet.
Nëse brezi i ri rritet në një shoqëri ku gjithçka ekspozohet pa asnjë pasojë, çfarë vlere do të ketë angazhimi, besimi dhe përgjegjësia? Shthurja i dobëson lidhjet familjare; kjo çon në një shoqëri më të fragmentuar dhe më të lehtë për t'u manipuluar ose për t'u shpërbërë nga brenda.
Për shumë njerëz, kjo shprehje është një thirrje zgjimi. A është e vërtetë që një komb mund të ketë ekonomi të fortë dhe infrastrukturë moderne, por të shkatërrohet nga brenda nëse humbet busullën morale?
Përgjigja ndoshta qëndron te vlerat. Kur një komb humbet vetëpërmbajtjen dhe respektin për institucionet bazë si martesa dhe familja, ai humbet një pjesë të identitetit të tij. Dhe, siç thotë thënia, ky shkatërrim ndodh pa asnjë shkrepje arme, por përmes një ndryshimi të heshtur dhe progresiv të sjelljes.